Zinmakers: Romano wil de beste versie van zichzelf zijn, als begeleider én als kickbokser

In de rubriek Zeno Zinmakers vertellen onze professionals over hun zin om te zorgen. Dit keer is het de beurt aan zelfstandig zorgprofessional Romano (25).

Als het aan Romano ligt, wordt hij ooit in één adem genoemd met kickboksers Rico Verhoeven en Badr Hari. De 25-jarige inwoner van Spijkenisse timmert hard aan de weg en behoort tot de betere kickboksers van Nederland. Of hij ooit de stap naar de absolute top zet? Romano doet er elke dag alles aan. Eén ding weet hij zeker: wat er ook gebeurt, hij blijft in de zorg werken. ‘De zorg is een passie van me geworden, net als kickboksen. Ik zou niet meer zonder willen,’ zegt hij.

Wie durft het aan?

Die passie begon met een bericht in de groepsapp van de sportschool. Een van de jongens met wie Romano traint, werkt bij een grote zorgorganisatie en appte: “We zoeken personeel voor de intensieve zorg voor mensen met moeilijk verstaanbaar gedrag. Iemand die dit aandurft?” Dat laatste woordje triggerde Romano. ‘Daar zat iets spannends in, een uitdaging. Als iemand tegen mij zegt dat iets niet lukt, ga ik het tegendeel bewijzen. Ik probeer graag zoveel mogelijk dingen uit. Dat is de enige manier om te ervaren of het iets voor je is.’

Onbewust bekwaam

En dus ging Romano eens een uurtje meekijken. Dit klopt, voelde hij direct. Dat vonden ook zijn collega’s, nadat hij besloot de zorg in te gaan. Ze zeiden dat het leek alsof ze al langer samenwerkten. Dat hij het goed deed. Daar nam Romano geen genoegen mee. ‘Ik wil de beste versie van mezelf creëren. Alleen als je dat bent, kun je het beste geven aan een ander. Daarom kijk ik altijd kritisch naar mezelf. Ik vraag om feedback en durf die te ontvangen. Collega’s werden weleens gek van me. Als ik dingen goed deed, wilde ik weten waarom dat dan goed was. Ik was onbewust bekwaam, maar wilde bewust bekwaam worden. Dat komt ook door mijn sport. Mijn kickbokspartijen kijk ik soms wel honderd keer terug. Ik wil leren, weten wat ik beter kan doen.’

In de hoek gedwongen

Er zijn meer parallellen tussen vechten in de ring en werken in de zorg. Romano: ‘Soms vecht ik tegen iemand en denk ik: het klopt net niet, ik kom er niet uit hoe ik hem moet aanpakken. Voor situaties met cliënten met moeilijk verstaanbaar gedrag geldt hetzelfde. Maar of ik nu letterlijk of figuurlijk in de hoek gedwongen word, er is altijd een oplossing. Je moet alleen bereid zijn om hem te vinden. En de creativiteit hebben om de situatie anders te benaderen en zo in jouw voordeel te draaien.’

‘NEE!’

Neem de 27-jarige jongen waarmee Romano al een paar jaar werkt op een VIC Workhome in Zwammerdam. Een pittige cliënt met moeilijk verstaanbaar gedrag, autisme, angststoornissen en automutilatie. Hij kan niet praten maar begrijpt best veel, al duurt het soms letterlijk een dag voordat dingen tot hem doordringen. Op alles wat begeleiders hem vroegen, schreeuwde hij eerst keihard ‘NEE!’. Het voelde alsof Romano door een metersdikke muur moest breken. Zodra hij de kamer van de cliënt binnenstapte, mondde het uit in een fixatie.

Op gevoel naar een opening

Dat had geen zin. Op gevoel besloot Romano het anders aan te pakken. Hij ging in de achtertuin zitten, waarop de cliënt vanuit zijn kamer uitkeek, en deed net of hij niet wist dat de cliënt hem zag. Met een bord eten op schoot, bestemd voor de cliënt, wachtte Romano af. Na een tijdje veranderde het goed hoorbare ‘NEE!’ in ‘JA!’. Zo wist Romano dat de cliënt wilde eten. En kon hij naar zijn kamer gaan om het eten aan hem te geven. ‘Ik vroeg hem niks, maar bleef gewoon bij de deur staan,’ vertelt Romano. ‘Ik wachtte tot hij het bord kwam pakken. Na verloop van tijd kwam ik erachter dat het beter werkte als ik hem niet aankeek. Ook oogcontact voelde voor hem alsof ik iets van hem wilde. Op een gegeven moment waren er diensten dat ik hem niet aankeek en niet met hem sprak. Ik keek en luisterde alleen maar naar hoe hij zich gedroeg. Inmiddels draai ik vlekkeloze diensten met hem. Het was puur improviseren, maar op die manier kreeg ik een opening. Die creativiteit en dat doorzettingsvermogen sluiten aan bij de kernwaarden van Zeno. Daarom passen we goed bij elkaar.’

Energie

Andere begeleiders noemen de cliënt gekscherend de zoon van Romano. ‘Soms voelt het ook zo. Ik steek mijn hart en ziel in de cliënten die ik begeleid. Dat wordt gewaardeerd, ook door ouders. Als ik zelf een kind zou hebben met een beperking, zou ik ook wensen dat hij de beste zorg krijgt. Daarom geef ik alles. Ik haal echt enorm veel plezier en voldoening uit dit werk. Al kan het ook aan me vreten; als het niet lekker loopt, neem ik het mee naar huis.’ Of het te combineren is met zijn kickbokscarrière? ‘Zeker! Als ik een tijdje niet heb gewerkt en niet weet hoe het met een cliënt gaat kost me dat meer energie dan wanneer ik een werkdag vol fixaties heb gehad. Dat zegt denk ik wel genoeg. De zin om te zorgen die alle Zeno-professionals hebben, dat zit bij mij wel goed. Zolang ik het kan, wil ik beide dingen blijven combineren!’